پروتکل‌های چند وجهی گامی در کاهش ریسک تجارت با همسایگان 

به گزارش خبرنگار حوزه آموزشی و پژوهشی گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، عباس علوی‌راد، دبیر کارگروه اقتصادی مرکز مطالعات، برنامه ریزی و تعالی علوم انسانی دانشگاه آزاد اسلامی در یادداشتی به پروتکل‌های چند وجهی گامی در کاهش ریسک تجارت با همسایگان در زمان شیوع همه‌گیری‌ها پرداخته است. 

یکی از استراتژی‌های تجاری کشور حداقل در دهه ۱۳۹۰ افزایش حجم تجارت خارجی با کشورهای همسایه و چین بوده است.

این استراتژی به ویژه در شرایط تحریم‌های شدید دهه ۱۳۹۰ علیه کشور بیشتر یک ضرورت بوده تا یک انتخاب.

همزمان با شیوع کرونا ویروس در کشور، از هفت همسایه‌ای که با ایران مرز مشترک زمینی دارند، پنج همسایه یعنی عراق، ترکیه، ترکمنستان، افغانستان و پاکستان مرزهای زمینی و هوایی خود را بستند و انبوهی از کامیون‌های حمل کننده محصولات صادراتی کشور لب مرز سرگردان شدند. 

در دو هفته اول شیوع کرونا ویروس در کشور، ۴ میلیون و ۱۱۵ هزار و ۳۳۱ تن کالا به ارزش یک میلیارد و ۲۸۵ میلیون و ۳۰۵ هزار و ۷۵۰ دلار صادر شده که نسبت به این بازه زمانی در سال گذشته از لحاظ وزنی ۲۰ درصد و از لحاظ ارزش ۳۰ درصد کاهش داشته است (به نقل از گمرک ج.ا.ا)

این در حالی است که ویروس‌های خانواده کرونا شامل سارس در سال ۲۰۰۳ در چین و مرس در سال ۲۰۱۲ در عربستان تجربه شده بودند. لذا لازم بوده برای کاهش خسارت‌های تجاری آنی کشور در اثر شیوع ویروس جدید از قبل آینده نگری و تدابیر لازم اندیشیده می شد.

با این همه هنوز هم آینده پژوهی در مدیریت ریسک های تجاری ناشی از شیوع ویروس های جدید در افق پیش رو برای کشور کاملا ضروری است. اگر چین و کشور های همسایه همچنان قرار است شرکای تجاری دارای اولویت کشور در تعاملات تجاری با دنیا باشند، این ضرورت وجود دارد که در دوران پسا کرونا ویروس آینده پژوهی پیرامون مدیریت ریسک های تجاری ناشی از شیوع چنین ویروس هایی با جدیت در دستور کار قرار گیرد. 

اینکه کشور تحت شدیدترین تحریم ها قرار دارد و حجم تجارت خارجی کاهش یافته مانع آینده پژوهی برای مدیریت ریسک‌های تجاری ناشی از شیوع ویروس‌های شبیه کرونا در افق پیش رو نخواهد بود. 

اگر بر اساس تجربه خسارت های اقتصادی سارس در سال ۲۰۰۳، آینده پژوهی لازم صورت گرفته بود، با شیوع COVID-19 در کشور، همین حجم محدود صادرات غیر نفتی در شرایط تحریم زمین گیر نمی شد. آنهم در زمانی که کشور با محدودیت های ارزی مواجه بوده و هر واحد ارز حاصل از صادرات بسیار ارزشمند است.

از سوی دیگر چه جهش ویروس های خانواده کرونا و خسارت های جانی و اقتصادی آن به جامعه جهانی در سالیان اخیر ناشی از یک فرآیند طبیعی باشد یا حتی ناشی از یک جنگ بیولوژیکی، COVID-19 پایان چنین ماجراهایی در دنیا نخواهد بود.

لذا نگاه آینده پژوهانه در راستای مدیریت ریسک های که ممکن است در افق پیش رو و موج های احتمالی دوم و سوم کرونا یا سایر همه گیری های بعدی تجارت کشور با همسایگان را تحت تاثیر قرار دهد بسیار با اهمیت و ضروری می باشد.

در این راستا تدوین پروتکل های چند وجهی تجاری، بهداشتی و امنیت زیستی با مشارکت شرکای تجاری دارای اولویت کشور به ویژه کشورهای همسایه و انعقاد توافقنامه (دو جانبه، چند جانبه و حتی منطقه ای) با آنها برای مدیریت ریسک های تجاری ناشی از شیوع احتمالی ویروس های بعدی در یک بستر آینده پژوهی پیشنهاد می گردد.

انتهای پیام/4040/